Categorie: 2019

Shake v/d week is Ghoonghat Ohle Na Luk Sajna, gezongen door Abida Parveen, ‘Queen of Sufi music’.
Ik sla Wikipedia er maar op na:

Abida Parveen is referred as one of the world’s greatest mystic singers. She is reportedly among the highest paid singers in Pakistan. She sings mainly (!) Ghazals, Thumri, Khyal, Qawwali, Raga, Sufi rock, Classical, Semi-classical music, and her forte, Kafis, a solo genre accompanied by percussion and harmonium, using a repertoire of songs by Sufi poets. Parveen sings in Urdu, Sindhi, Saraiki, Punjabi, Arabic and Persian.

Tombe van Hazrat Baba Bulleh Shah, Qasur, Punjab, Pakistan

Van de Soefi dichter Hazrat Baba Bulleh Shah (1680-1757) wordt gezegd dat hij ‘een baken van vrede’ was. Toch werden zijn bemoeienissen met de, veelal religieuze, conflicten van zijn tijd (met name die tussen Moslims en Sikhs) hem niet in dank afgenomen…

Maar – zoals mijn bron zegt – ‘mysterious is the turn of time’:

“The man who had been refused by the mullahs to be buried after his death in the community graveyard because of his unorthodox views, today enjoys worldwide reverence and recognition. The tomb of Bulleh Shah in Qasur and the area around it is today the only place free of collective refuse, and the privileged of the city pay handsomely to be buried in the proximity of the man they had once rejected.”

“Want we komen er natuurlijk niet omheen: volledig aanwezig zijn betekent leeg zijn. Als je niet leeg bent, kun je niet aanwezig zijn, dan ben je opgedeeld, opgenomen in al datgene wat in je leven al gebeurd is. En dat betekent dat er eigenlijk geen plek is voor dat wat zich nu voordoet.”
 Maarten Houtman, Jezelf ontdekken in de dialoog, Sterrelaangroep, 10 sept. 1988

Album van het Gurdjieff Ensemble met werk van de Armeense componist Komitas

Er waren in mijn jeugd maar weinig momenten dat een inbreng vanuit de religieuze hoek mij raakte. Op het Lyceum was er zo’n moment, toen er een boek op het programma stond dat Als ziende de Onzienlijke heette. Maar het was niet zozeer het boek zelf – ik weet niet eens of ik het wel gelezen heb – als de titel die me aansprak.
Later overkwam me iets vergelijkbaars toen ik in de film The Chosen dat liedje ‘The Sound of Silence’ hoorde. Er was natuurlijk de voordracht van Simon en Garfunkel, maar het was vooral refrein dat me raakte, die woorden…

‘Het onzienlijke zien’, ‘de stilte horen’… Beide zetten je aan om uit het vaste stramien van het zintuiglijke stappen. En dat is géén Σώμα σήμα (‘het lichaam is het graf van de ziel’), zoals het bij Plato heette… Het is juist een aanraking, de aanraking van iets wat, ongeweten, al die tijd met je meeliep…
Voor mij geen religie met hamer, sikkel of kromzwaard… Maar iets wat ontroert … ja.

Het is vast niet toevallig dat ik, mijmerend over stilte in de muziek, tweemaal Gurdjieff tegenkwam.
Op het Facebook van het Gurdjieff Ensemble kwam ik een recente video tegen van mijn all time favorite Gurdjieff vertolker, de Franse pianist Alain Kremski. ‘Gurdjieff Movement No.39’ bleek inderdaad Kremski’s laatste uitvoering te zijn, hij stierf 28 december j.l. in Parijs…
En ik zag een video van het Gurdjieff Ensemble zelf die me heel erg ontroerde… hoe intens en vol overgave zij musiceren.
Hieronder deze twee video’s … hoor de stilte…

Als shake v/d wake-up call ‘Sweet Pain’, van duivelskunstenaar Nusrat Fateh Ali Khan – die ook de stilte weet te boetseren … aan het eind hoor je het geluid langzaam wegebben en de stilte binnentrekken – hoewel ze eigenlijk nooit weg is geweest…

‘Stilte’ lijkt eigenlijk onverenigbaar te zijn met muziek … zij wordt met graagte opgevuld, met loopjes, techniek, briljantie, dansjes, onrust…
Time is money – stilte, leegte, kost geld… En er gaat ook een dreiging van uit … als een dominee die voorbijkomt…

Omdat onze ziel niet kwantificeerbaar is

staat zij niet als streepjescode in ons paspoort–
ons bewijs van wie we zijn, onze identiteit.

Met in je hand dit testimonium paupertatis –
Latijn voor ‘gereduceerd tot letter in de wet’ –
wacht je je beurt af… en liet hem voorbijgaan…

… daar sta je dan temidden van het gewoel,
de rug naar Aankomst, het gezicht naar Vertrek,
een transit reiziger die zijn richting kwijt is.

En je vraagt je af: wie ben ik nu wérkelijk,
waar kom ik vandaan en waar ga ik naartoe –
of besta ik alleen tussen aankomst en vertrek?

Zo begint de reis waarvan niemand je vertelde
en die allang niet meer op Facebook stond,
your journey through the gates of heaven.