Het jaar ervoor was ik uitgenodigd mee te gaan op een fantastische reis met de TranssiberiĂ« Express, van Moskou naar Ulaanbaatar in MongoliĂ«, en vandaar met busjes door de Gobi woestijn, om uiteindelijk in Beijing terecht te komen. Dat was dus in 2010. En het smaakte naar meer⊠Ik vatte het plan op voor een nieuwe China reis, dit keer vanaf Beijing in zuidwestelijke richting, met een wijde boog langs de grenzen van Tibet en Vietnam, eindigend in Hong Kong. Ik was toen 67 en had net, na 17 jaar, afscheid bij Lobbes Insurance Consultants genomen. Het was ook het jaar dat Maarten Houtman overleed â liefdevol als hij was, had hij nog tegen me gezegd: âMoet je doen, joh, die reis, straks kan het niet meer.â Hij reisde met me mee.
4ALL THE TEA IN CHINA
Panorama van China
Deel I. Zhuang Zi over de tocht van de Grote Vogel Peng
Via een wijde boog over SiberiĂ« en MongoliĂ«, voert vlucht KL897 ons in de vroege ochtend van 23 juli het Hemelse Rijk binnen. We gaan op zoek naar de Tao van ChinaâŠ
In hoofdstuk 1 – ‘Zwerven, vrij en blij’ geheten – verhaalt Zhuang Zi over de tocht van de Grote Vogel PengâŠ
In het kale en barre Noorden zijn duistere wateren, het Hemelse MeerâŠ
Daar is ook een vogel, en die heet Peng. Zijn rug is zo groot als de berg Tâai, zijn vleugels als wolken aan de hemelâŠ
Hij slaat met zijn vleugels op het water, en als een wervelwind rijst hij op tot een hoogte van negentigduizend liâŠ
Ver boven de wolken, met zijn rug tegen de blauwe hemel, zet hij dan koers naar de zuidelijke zeeĂ«nâŠ
Het musje moet er om lachen: “Waar moet die heen? Ik maak een sprongetje, vlieg omhoog en daal na wat metersâŠ
âŠik fladder heen en weer tussen de lianen. Dat is toch ook heel goed vliegen?”
Zo zie je het verschil tussen groot en klein. <<<
‘Zo zie je het verschil tussen groot en klein’. 16m hoog beeld van Sakyamuni in Buddha Park, Ulaanbaataar, MongoliĂ«
‘Zo zie je het verschil tussen groot en klein’ – Sculptuur bij de ingang van het Keizerlijk Zomerpaleis, Beijing
‘Zo zie je het verschil tussen groot en klein’. Cai Shen, god van de voorspoed, Quingxu Tempel, Pingyao
‘Zo zie je het verschil tussen groot en klein’ – Kerk in Hong Kong Central, gezien vanuit Bank of China Building, 55e verdieping
‘Voorwaar, de Tao is oneindig groot en veronachtzaamt ook het kleinste niet’ [reisgenoten Loes Derksen en Henk Dekker in de lounge in Xi’an]
‘Zo zie je het verschil tussen groot en klein’ – Kaart van China, met de Benelux op gelijke schaal. De bezochte provincies zijn in kleur aangegeven
Deel 2. Beijing
Beijing, gezien vanuit de trein uit Mongolië. Opname uit 2010, toen dit het eindpunt was van een reis met de Transsiberië expres (fotomontage)
De weg vanaf Beijing naar de Grote Muur was hectisch, net als in 2010 [chauffeurs rustend in hun bus]
In stad zelf was het nat. Gelukkig was er een Starbucks vlakbij het hotel, in hartje BeijingâŠ
Ook bij het Keizerlijke Zomerpaleis regende het pijpenstelen⊠[fotomontage]
âŠmaar de tocht erheen was romantisch [fotomontage]
Voor de liefhebbers was er de Verboden Stad. Ik vergezelde reisleidster Antoinette de Vaal naar ‘798 Art Zone’, de kunstenaarswijk waar ook An Wei Wei z’n atelier heeft.
Zó vanuit de strakke hoogbouw van Beijing, kom je via een vergeten straatje in 798 District. Vorm en kleur hebben er vrij spel⊠[foto van het web]
Een van de tot tentoonstellingsruimte omgebouwde fabriekshallen [foto van het web]
Aan de Peking-eend in de Cha’er Hutong, Xicheng-district. ‘Hutongs’ zijn de – weinig overgebleven – ‘Oosterse’ straten in Beijing
Nachttrein van Beijing naar Pingyao, Shanxi (670km)
PINGYAO
De stadswal van Pingyao stamt uit de Ming-dynastie (1368-1644)
De oude stad van Pingyao, met omcirkeld de stadstoren en Qingxu TaoĂŻstische tempel.
De stadstoren van Pingyao
Ons hotel was geheel in stijl⊠[Dejuyuan Hotel, Pingyao]
De Yingxun stadspoort bij nacht
QINGXU TAOĂSTISCHE TEMPEL
Binnenplaats van de Qingxu tempel
Hal van de Draak en de Tijger
Hoeder van de Blauwe Draak, de god die het oosten bewaakt
Hoeder van de Witte Tijger, de god die het westen bewaakt
âŠreisgenoten arriveren [Jacqueline v. W.]. We zouden al spoedig op de proef gesteld wordenâŠ
âŠonder toeziend oog van Lao Zi probeerden enkele ingewijden hun kunsten op ons uit. Een donatie werd op prijs gesteldâŠ
Boeddha uit de collectie van Qingxu tempel. De hand drukt ‘onderwijzen’ uit â Jnana moedra
Deel III. Xi'an
Nachttrein van Pingyao naar Xi’an, Shaanxi (679km)
Shaanxi was tijdens de Qin Dynastie (221-207) de centrale staat van het âRijk van het Middenâ. De oude hoofdstad Xianyang, vindplaats van het Terracottaleger, is nu deel van Xiâan
Terracotta Mausoleum en Grote Muur waren megalomane projecten van ‘Eerste Keizer’ Qin Shi Huang – en tevens oorzaak van de val van de dynastie in 207 v.Chr. [foto Wim de Winter]
Xi’an, 7u.10 – Op het kruispunt onder het hotel knippen kappers hun eerste klanten, Chinese steden zijn heel vroeg in bedrijf. Op de achtergrond de 11,9km lange stadsmuur uit 1370
Wachtend op de volgende vlucht in de lounge van het hotel in Xi’an [Loes Derksen]
Deel IV. Chengdu
Vlucht van Xi’an naar Chengdu, Sichuan (622km)
Panda’s in de ‘Chengdu Research Base of Giant Panda Breeding’
‘k Zag twee beren⊠[met Loes D. – foto Lourens Minnema]
‘Warrior guardians’ bij de ingang van de Arhat hal
De Arhat hal (Qing-dynastie, 1849), met rechts de Grote Vogel Peng (Garoeda) in detail
De Arhat hal bevat 500 twee meter hoge vergulde kleifiguren van Boeddhistische heiligen en discipelen.
‘De arhats reciteerden de geschriften kort nadat de Boeddha het Nirwana binnenging’
Li Guangxiu, graveur van Sichuan, werkte met zijn leerlingen 9 jaar lang om elk van de arhats realistische gezichtsuitdrukkingen, gebaren en kostuums te geven
Ze stonden daarbij in een oude traditie⊠[foto Wim de Winter]
Arhats
Bodhisattva Quan Shih Yin (‘Zij die de kreten van de wereld hoort’), de godin van het mededogen. Zij is de Chinese gedaante van Avalokiteshvara
Quan Shih Yin (Guanyin) is hier afgebeeld met ‘elf hoofden’ en ‘duizend handen’, haar geschonken om het vele leed van de wereld te kunnen horen en lenigen
Afbeelding van Sakyamuni’s binnenkomst in het Nirwana â Gekleurde wandschildering uit de Qing Dynastie (1644-1912)
In Wenshu Monastery, ook in Chengdu, liet mijn vriend Gene Huang me het Sutra-Preservation Pavilion zien, waarin meer dan tienduizend sutraâs bewaard wordenZonsondergang boven Sichuan [foto Jacob-Jan Kooi]
Deel VI. Lijiang aan de Li, in het landelijke Yunnan
Vlucht van Chengdu naar Lijiang, Yunnan (607km)
Bij aankomst in het hotel zagen we door de ramen de sprookjesachtig verlichte Naxi wijk van Lijiang
Met de fiets op weg naar het Naxi plaatsje Baisha, in de buurt van Lijiang
Een spelletje mahjong in het Naxi plaatsje Baisha
Op de terugweg hebben Henk en Frouke me gered, toen ik met een vastgelopen ketting op een onbekende vlakte achterbleef⊠[foto’s Frouke de Maertelaere en Henk Dekker]
In afwachting van het concert op oude instrumenten van het Naxi orkest o.l.v. Dr. Xuan Ke (Lijiang, oude stad)
De bejaarde musici begroeven hun instrumenten tijdens de Culturele Revolutie. Wat we horen is klassieke Chinese muziek, met wortels in 14e eeuwse ceremoniemuziek
Black Dragon Pool, Yuquan Park, Lijiang
Theehuis in Yuquan Park, Lijiang, met detail van het plafond. De jasmijnthee staat klaarâŠ
