Simin Tander[1] |
Eens was er alleen maar een nacht,niets dan een nacht,niets bewoog, er was geen leven.En toen, niemand weet wanneer,begon iemand te zingen en riepdat alles wat tot nu toe verborgen was geweestin de nacht waarin niets gebeurde,tevoorschijn moest komenen van zich moest doen weten.Dat lied was zo indringenddat het ook gebeurde:alles kwam tot leven.âImah vertelt Maarten het scheppingsverhaalâ, in:Maarten Houtman, Onvoorwaardelijke liefde,Mennorode, augustus 2006
Met Klaaske als filmoperateur, hebben we meer dan een week dagelijks naar âPlanet Earthâ van David Attenborough gekeken â de afleveringen âFreshwaterâ, âCavesâ, âDesertsâ, âIce Worldsâ, âGreat Plainsâ, âJunglesâ, âShallow Seasâ, âSeasonal Forestsâ, âOcean Deepâ â met beelden van zo’n overdonderende schoonheid en een verhaal dat zo diep in het vlees snijdt, dat ik sindsdien zelfs anders door ons stadspark loop… Ik ervaar het groen, de geluiden, de vogels, dan als natuur, een kracht die op zichzelf staat, met een eigen leven dat â ondanks de bescheiden omvang en inpassing in de bebouwing â grenst aan, overloopt in, het mijne.
Alles is natuur, ik ben natuur…
Maar het scheppingsverhaal van de oude vertelster Imah gaat verder:
En ja, toen het er allemaal was,moest het blijven leven, moest het voedsel hebben.Dat voedsel was wel aanwezig,maar de sterkste at de iets zwakkere open die weer de nog zwakkere.Dus zo is het vandaag de dag.Dat er gedood wordt, dat er begeerd wordt,dat is heel natuurlijk. En jij hoort daar ook bij.Alleen, als jij weet wat ik je nu verteld heb,dan kun je proberen, als je iets neemt,dat met eerbied te doen,zĂł dat er zo min mogelijk leed is.
âEn,â zegt Maarten dan, âdaar kwam ik toen voor het eerst dat woord âleedâ tegen.â
Attenborough â die de beelden van âPlanet Earthâ zelf becommentarieert en in het perspectief plaatst van de neerwaartse spiraal van de natuur â sprak dat woord âleedâ ook een keer uit…
Dat was op het moment dat we een onafzienbare kolonie walrussen zagen, ergens aan de noordrand van SiberiĂ«, dicht op elkaar gepakt op een strook langs de kust: hun laatste toevluchtsoord. Ze kropen daar over elkaar heen, verstikten elkaar, om eraan te ontkomen, sommigen klommen naar een plekje hoog op de rotsen … maar vielen te pletter als ze terug in het water probeerden te komen.
En dit soort doembeelden van kolonies en kuddes waren er meer.
Hoe betoverend de beelden vaak ook waren, bij onze filmische rondgang door de natuur zagen we meer van dat âalledaagseâ dierlijk leed: de strijd om de macht en om de pecking order, achtervolging en doden van de prooi en daarna de strijd om de prooi…
Dat is het leed wat Imah bedoelde, en wat ze probeerde te verzachten voor de jonge Maarten.
Maar toen ik in al die afleveringen van âPlanet Earthâ de zoveelste barre tocht naar de broed- of geboortegronden had gezien, met de blinde drang die te bereiken en alle gevolgen van dien, en al die paringsrituelen en de voortplantingsscĂšnes â toen ik zag pas goed hoezeer die hele natuur totaal onderworpen is aan de allereerste en allerbelangrijkste drive: de instandhouding van de soort…
Ja, en toen kreeg ik â zelf een natuurlijk gegeven, âmensâ geheten â steeds meer het beklemmende gevoel: waar doen we dit nu allemaal voor … blind, niets ontziend, alles overheersend…
En plotseling vond ik er weinig âmooisâ meer aan â juist de blindheid grijpt je naar de keel … Ă©n daaraan gepaard de eeuwige herhaling, miljoenenvoudig, al miljoenen jaren lang…
âIk,â zei de gek. Laat me niet lachen…
Dan maar weer een blog, dacht ik … met deze, zeer toepasselijke, Shake v/d week :
__________________________________________
[1] Award winning and ECM recording artist Simin Tander is one of the most amazing voices in European jazz; she âbalances on the boarders of pain and beauty, of gracefulness and passion.â (Augsburger Allgemeine Zeitung) and sings with an intensity that is rare to find.
With her enchantingly tender and equally expressive voice Simin builds bridges between occidental jazz and arabesque-like vocal flights, between rich songwriting and freely improvised textures. She draws a fascinating route to her Mid-Eastern heritage by also singing in Afghaani / Pashto, the language of her late father.