SHAKING LIFE

Deze hemelse muziek had ik vorige week voor onze laatste shake-avond in gedachten. Maar het liep allemaal een beetje mis, ik kon het nummer in mijn iPhone bibliotheek niet vinden – vreemd genoeg het album wel: het legendarische ‘Dawn Dance’ van Steve Eliovson en Collin Walcott, hier al eens eerder besproken.

En, ja, ook dit gaat over Afrika – haar ritme is heel mooi in deze muziek gevangen…
In de krant schreef Bram Vermeulen dat Westerse correspondenten in Noord-Afrika (waar wij onze nieuwe grenzen leggen…) de emigratie ‘de nieuwe aids’ noemen … veel slachtoffers, veel ontbering, veel ontmenselijking, eindeloos lijden…
Dat confronteert onze ego’s er weer eens mee hoe eindeloos we hier het belang van onze eigen persoon opblazen, over grenzen en continenten heen… Het Wereld Natuur Fonds spreekt liever over onze ‘Ecologische voetafdruk’ – klinkt wat minder beladen, hoewel…

Onderstaande voetafdruk – ‘footprint’, zoals de Engelsen zeggen – kwam ik tegen op het fietspad rond Landal Sluftervallei, waar we nu al voor de 19e keer verblijven (we kregen een presentje aangeboden ;-), ik kijk al jaren met verbazing naar dit betonnen monument:

Deze meeuw dacht dat hier een zebra was…

En dan waren er onlangs die ‘fingerprints’ van Rembrandt op zijn schilderij van Jezus… als een soort van stigmata. Wereldnieuws!

Toen ik gisteren met m’n iPhone al shuffelend aan ’t shaken was, regen de onderstaande nummers – Shata ‘Shatahat’ / Ag Ishq Di – van twee Sufi grootheden zich moeiteloos ineen: Dhafer Youssef / Ustad Nusrat Fateh Ali Khan … coïncidenties …

Om toch wat actie te hebben, hierbij de trailer van Abu Nawas Rhapsody van Dhafer Youssef

Coïncidentie is surfen op de golven van het lot.
Alles lijkt samen te komen in die ene gebeurtenis …
maar is het leven niet één grote coïncidentie,
het bewustzijn één moment waarin alles gebeurt…

“Alles bestaat maar één moment,”
zoals de oude Boeddhistische psychologie ons leerde –
het gerucht ervan drong al vroeg tot me door,
maar ik heb er een leven over gedaan om het te begrijpen.

Maar echt begrijpen doe je pas als je doet:
gisteren shaketen we op een ‘coïncidentie’,
twee nummers die, kop en staart, verwoven lijken te zijn,
één ritme wat je aanzet … en waar je je op laat drijven.

Dhafer Ali Khan / Ustad Youssef tekenden ervoor,
hun energie synergetisch samengebald,
exploderend in ons wervelende lichaam,
dat  ≈ stuurloos golvend ≈ geen sturing meer behoeft.

Probeer het zelf maar
en luister ze achterelkaar:

  De shakes v/d weeks = Shata “Shatahat” / Ag Ishq Di 

Anton Pannekoek Institute for Astronomy

In de ‘Nacht van de Nacht’, op 27 oktober j.l., begaf ik me met Emilie per auto naar het Amsterdam Science Park, voor een sterrenkijkavond in het Anton Pannekoek Institute for Astronomy, onze eigenste sterrentempel. We hoopten daar door een kijker een glimp van de maan op te vangen, die rond die tijd volmondig aan de hemel stond. Of wie weet wel de Ster van Bethlehem…

Het leek er eerst op dat de TomTom het adres (nr. 904) kende. Maar hij voerde ons – dom dom – in het donker over paden en lanen, langs een keur van wetenschappelijke instituten, dwars door het totaal verlaten Science Park, zonder bij het Anton Pannekoek Institute for Astronomy te geraken … tot we gelukkig toch nog een sterveling zagen. Toen was een parkeerplaats gauw gevonden, al konden we menig paaltje en muur maar nauwelijks ontwijken…
We zagen een ingang waar licht brandde, maar het leek verlaten. Waren we toch verkeerd?

Waren we misschien in het Pannekoek Institute for Gastronomy beland?

We bleken de eersten. Een lieve secretaresse bezorgde ons een bakkie troost van de zaak, dat we wat verloren daar aan die tafels opdronken.
Toen de meute gearriveerd was, gingen we vol verwachting met de lift naar de sterrenwacht op het dak. Maar we bleken oneindige pech te hebben … precies boven het Anton Pannekoekhuis bleek een regenwolk te hangen (misschien was het wel poedersuiker…) en de koepel kon niet open…
Dus mochten we als kijker de kijkers bekijken, waarbij twee gevorderde sterrenkundestudenten tekst en uitleg gaven. Maar wij – en zeker de aanwezige kinderen – voelden ons daar toch wel een beetje droevig onder … daar sta je dan, naast die grote, niet ingeloste belofte, dat kijkgat, die sleutel tot het heelal…

De kijker bekeken. Links een van de begeleiders

Dan maar van de nacht van de nacht over tot de orde van de dag.
Als troost een kersverse video van Anouar Brahem, heel toepasselijk ‘La nuit’ geheten…

—————————–
 Shake v/d week = This Dream 
—————————–
van het album Youssou N’Dour – Joko From Village To Town (de tekst van de song vind je eronder):

This dream
(Youssou N’Dour / Jonathan Sharp)

I had a dream that opened my eyes to the world
When I look back, I feel and can’t help crying
God can channel your luck through someone else

When you put all your faith in that person,
You may think that you can’t achieve
Anything on your own

So god watches you from distance
Your creator, the One who can fulfill all your desires,
Will let you deal with that someone

This dream, my dream, This dream, my dream
This dream, my dream, This dream, my dream

Life oh life

This dream, my dream
This dream, my dream

Boterbloemen in het Baanakkerspark, Amsterdam-Noord [klik om te vergroten]

… eerst een ode aan de boterbloem, mijn lievelingsbloem, nog van j.l. Hemelvaartsdag:

Weer zo’n dag dat alles mag –
los van wat mag en niet mag,
staan ze daar weer te pronken
met hun gouden boterbloemenhart,
hun gele furie ongenaakbaar
fier naar de hemelen uitgestrekt.

Hemelvaartsdag 2018 –
tweeduizend achttien maal
boterbloemtenhemelopneming
onschuld van onaardse schoonheid
doet de wolken luchtig wijken
de hemelen juichend opengaan.

… gevolgd door een onhollands verhaal over de Malinese familie Farka Toure.

Eerst kwam de vader, Ali, toen kwam de zoon, Vieux (inderdaad een vreemde naam voor de jongste).
Ali Farka Toure, zanger en gitaarspeler, werd wereldberoemd door het album ‘Talking Timbuktu’, dat hij samen met Ry Cooder maakte. Maar minstens zo opwindend is zijn samenspel met zijn landgenoot Toumani Diabaté, op kora, in ‘In The Heart Of The Moon’ uit 2005.
Lees bijvoorbeeld de uiterst lovende recensie van het Muziekweb:

Om verschillende redenen is In The Heart Of The Moon een uitzonderlijk album te noemen. Producer Nick Gold vatte het plan op in Mali soloalbums op te nemen van twee Malinese beroemdheden, de legendarische zanger-gitarist Ali Farka Touré en Toumani Diabaté, een grootmeester op de kora, een 21-snarige West-Afrikaanse harp.
Gold regelde een ontmoeting tussen Touré en Diabaté voor het opnemen van één duet. De musici namen hun gitaar en kora ter hand en zonder enige oefening vooraf klonk het nummer Kaira, zo perfect op elkaar afgestemd alsof ze nooit anders hadden gedaan. Deze creatieve stroom aan improvisaties bleek niet te stoppen. Uiteindelijk resulteerden drie magische, twee uur durende sessies in een compleet album met improvisaties gebaseerd op repertoire uit de jaren 1950-1960.
De buitengewone interactie tussen Touré en Diabaté doet vergeten dat ze afkomstig zijn uit heel verschillende stammen, regio’s en culturele tradities van Mali. Hun fris tintelende complexe spel op akoestisch gitaar en kora is van een adembenemende schoonheid. De improvisaties ademen een sfeer van vrede, vertrouwen, positivisme en hoop.
Deze stemming wordt gelukkig niet verstoord door de subtiele muzikale bijdragen van Ry Cooder (piano, gitaar), bassisten Sekou Kante en Cachaíto López en percussionisten Joachim Cooder en Olalekan Babalola.
Bovenwereldlijke muziek!

Dan maar gelijk door naar de Shake v/d week = Debe
van het album – u raadt het al – ‘In The Heart Of The Moon’ van Ali Farka Touré en Toumani Diabaté:

En hier ziet u hen live:

… over ‘Vieux’ misschien een volgende keer.

Onlangs sloeg ik ‘in verwarde stemming’ zo maar een pad in, toen ik ’s ochtends door het Baanakkerspark reed, op weg naar Albert Heyn, en stond voor deze boom.
Het voelde als een wonder…

Wat ook een wonder is, is dat toen ik het resultaat downloadde, de foto vijf megabyte groot bleek te zijn (‘normaal’ is een foto van m’n iPhone maximaal 2 Mb), omdat hij zoveel pixel-rijkdom bevatte…
Een foto die ik nooit zal wissen, die altijd in mijn geheugen gegrift zal staan.

Inmiddels is het ‘mijn boom’, waar ik vaak even langsrijd en m’n hand tegen de stam leg. Het voelt als een vriend waarvan ik de oergrond maar moeilijk kan beseffen, maar waar ik me even in een andere wereld bij voel.

De foto kwam te staan bij de toespraak ‘Het tijdloos beginsel’ van Maarten Houtman, waarin hij vertelt hoezeer wij van de natuur én van het bovennatuurlijke vervreemd zijn.
Ga maar na, als je eindelijk op je kussentje zit, tolt je hoofd om van gedachten en gevoelens die om voorrang strijden om gezien te worden. Dat ondermaanse gaat ons zeer ter harte…
Zie ook de tekst van het lied van Nusrat Fateh Ali Khan hierbeneden: I asked for love, but sorrows were gifted in return.

Ik herinnerde me ook het advies van Krishnamuri (die ons ook al zei: ‘zorg dat je verdwaalt!’ – en zo voelde die eerste keer dat ik die boom zag) : ‘Go and make friends with the trees.’
Na enig zoeken vond ik de betreffende passage:

One day, on a walk through the pines, he asked me how I met people. I did not know what he meant, and said so. As we passed a Toda patriarch and his daughter, he said again, “How do you meet people? Look at these Toda’s passing us, that old man with his
beard, and the young girl with her striped shawl. What is your response to them?”
I said that when I see them I think of what they once were. Once their tribe ruled in the Nilgiri hills. They were the kings of this land, and now they are poor wanderers, grazing cattle and clustering in small glades.
He said, “Surely, if you want to understand them, you do not see them through your thoughts. Why aren’t you just aware of them passively, with alertness? Why are you not sensitive to them?”
Later, as we were returning home, he turned to me and said with a twinkle in his eye, “Go and make friends with the trees.”

J. Krishnamurti: A Biography, Pupul Jayakar p.126

Voor de ‘Shake v/d Week’ blijven we in die contreien: Nusrat Fateh Ali Khan met Meri Ankhon Ko Bakhshe Hain Aansoo.

Voor de liefhebbers hier de tekst in het Engels:

Presented to my eyes are floods of tears
And wounds of sorrow within my heart

Which bounty should I state?
I asked for love, but sorrows were gifted in return

They claimed, they rushed to console me
But look at such a consolation

Shattering the Holy place within my heart
Idols of desire were gifted to me in return

The heart trembles with every plead
The eyes are scared stiff to weep

Such was the love that as they left
They made a promise to forget me in return

Alas, don’t tell me the Christians are lost.
Don’t tell me the Jews are lost.
Don’t tell me the infidels are lost.
Alas, my brother, you are lost,
That is why everyone else seems lost.

Rumi

Shake v/d Week^{[i]
Tao-zen ‘huiskamergroep’}

Album : ‘Ishq | Supreme Love
Artiest : Abida Parveen
Nummer: Mein Nara E Mastana | I Am Drunk With Love And Yet Thirsty (Urdu ‘ghazal’ van Wasif Ali Wasif).

Slogan of Inebriation am I, drunkard mercurialness am I
drink may I , may I not hardly does it make a difference

A burning heat of love am I, the eventual
Tear of ignominy , a pearl unfound am I

Pern of heaven, the gem of empires and I
Hath when humanity known me so?

Illuminating light of the dusk, a raging flame am I
Mordancy of parting, Destination of Pyralid am I

A desert of thoughts, a river of which fall?
the biggest reality of the universe yet unrevealed

A frozen beauty am I, a ringlet in anger
A flower, the dew am I, beauty of the beloved

Wasif, slayed am I, heart of the crowd
A broken heart am I, a lonely in the city.

Op de dag dat mijn vader overleed en mijn wereld kantelde – 2 januari 1977 – was mijn broer op expeditie naar de Dogon in Mali, samen met de filosoof Fons Elders (nomen est omen), die ook zijn vier kinderen bij zich had…
Gelukkig maar dat ik in warme aanwezigheid verkeerde van Klaaske, Josje en de vroegwijze Ayn…

Op Elders’ website valt te lezen dat zijn gezelschap op die bewuste dag een tocht maakte naar Yougoudougourou, de heilige plaats van de Dogon. Je leest daar ook hun visie op de dood:

During the funeral ceremonies which – with intermezzo’s – last seven days and nights, they sing: Life is good, but death belongs to it. The Dogon live in love and fear with their dead of which the souls continue to live in the ‘waggon’, the Ginna. Life is one great cycle, with an afterlife that resembles the life before. If one dies as a good human, life after death is identical to the moment of dying. When one dies as a bad human, the activities after death will show that. This perspective explains the fear for black magic, as everywhere on earth where one experiences the cycle of the living, the dead and the yet to be born.

Meino maakte in het dorp Kundo Ando, de verblijfsplaats van de expeditie, onderstaande video:

Mali is een land met uitzonderlijke muzikale talenten. Zoals Toumani en Mamadou Diabaté, Ali Farka Touré en zijn zoon Vieux, Amadou&Mirjam en Habib Koité – vooral bij die laatste twee vond ik grote warmte.

Zanger/gitarist Ali Farka Touré was een legende. Hij werd wereldberoemd met het album Talking Timbuktu, dat hij samen met Ry Cooder maakte. Ook zijn In The Heart Of The Moon, spontane improvisaties met kora-speler Toumani Diabaté, is legendarisch.
Op dat album staat ook het nummer Monsieur Le Maire De Niafunké – op het laatst van zijn leven was Touré burgermeester van zijn geboorteplaats langs de oevers van de Niger, hij spendeerde er royaal zijn kapitaal… Touré was zich altijd boer blijven voelen.

Was het indertijd bij Fons Elders de Dogon architectuur, bij mij had al die geweldige muziek uit Mali belangstelling gewekt voor het land. Maar de burgeroorlog 2012 maakte een eind aan die illusie…

Precies die bloeiende muziekcultuur werd door de Malinezen ingezet in hun strijd tegen de oprukkende islamisering. De Toeareg rebellen hadden een monsterverbond gesloten met de islamitische Ansar Dine militie. Die waren inmiddels begonnen in het veroverde gebied – zeg maar 3/4 van de bizarre koloniale kaart van Mali – de Sharia in te stellen. Het Niafunké van Touré was inmiddels diverse malen van eigenaar gewisseld. Gelukkig heeft Touré het niet meer mee hoeven maken, hij stierf in 2008.

In de onderstaande video van Habib Koité uit die tijd, zie je hoe deze telg uit de Griot kaste – de vertellers en muzikanten van Mali – ingezet wordt als rolmodel voor de jeugd, terwijl hij al ‘musicerend’ met ze voetbalt op het dorpsplein. Daarbij wordt hij geassisteerd door een van de meisjes – die gezamenlijk met hun dans de uitvoering opvrolijken.
Een beter antipropaganda tegen de zwartekousenkerk van dat andere woestijnvolk kun je je niet denken…

De Shakemuziek v/d week was Habib Koité met Fatma, van het album FOLY!

Hieronder zie je hem dan nog eens aan het werk in een live uitvoering van Fatma.
Veel plezier!

Soms dringt het weer even tot me door – als een verre kreet van een dier in de nacht – dat muziek als een rode draad door mijn leven loopt.
Toen ik na jaren weer eens een kijkje in het Tropenmuseum ging nemen, kwam het bij me boven dat wat me daar in al die jaren het meest dierbaar was geweest … een stukje muziek bleek te zijn. Je kon dat daar afspelen door op de afdeling Latijns Amerika op een knop te drukken. Het was een liedje van de Huichol, een Mexicaanse indianenstam, maar hoe klonk het ook weer…
Toen ik onlangs onderstaand fragment van Kayan Kalhor op zijn kamanche hoorde, kwam de muziek van dat bewuste fragment weer bij me boven …

… en ik herinnerde me dat er een viool had geklonken – wel apart voor die Huichol …
Na veel research op het internet, op zoek naar een fragment dat gelijkenis vertoonde met dat wat ik me herinnerde uit het Tropenmuseum, vond ik dit:

De Huichol staan bekend om hun ritueel gebruik van peyote, een cactus die mescaline bevat. Het hallucinogene effect daarvan kan uren duren: kleuren worden intenser, je ziet steeds wisselende, kleurige patronen en allerlei geometrische figuren. Zoals je die ook terugvindt in de psychedelische kunst van de Huichol – zie hieronder:

[klik om te vergroten]

Mijn fascinatie van toen voor de ‘peyote song‘,  kon niet los gezien worden van de buitengewone interesse die de boeken van Carlos Casteneda in me opriepen, over de lessen van de Yaqui tovenaar Don Juan. Als ik zelf toch ooit zo’n leraar zou vinden die me het ’tijdloze’ kon onderwijzen.
En toen vond ik Maarten Houtman…
Eén uitspraak van Don Juan bleef mij altijd bij: dat gedachten van buiten je komen. Natuurlijk vroeg ik Maarten daar een keer naar, en die zei: hij heeft helemaal gelijk… Terwijl wij gedachten juist in ons voelen, als ons meest persoonlijke bezit…
Ik denk dat het geheim ervan is dat wij zó in onze gedachten leven, in die wereld die ons is aangepraat, dat we ons ‘van binnenuit leven’ absoluut niet kunnen voorstellen. Want dan is er niks…

Tot slot de Shakemuziek van de week: Soefi-muziek uit Marokko, van het album The road to Jajouka. Echt een statement voor deze tijd – lees ook onderstaand tekst van hun website:

“Bachir Attar and the Master Musicians of Jajouka hail from an ancient village perched in the foothills of the Rif Mountains in Northern Morocco. For generations the Attar family have maintained one of the world’s most unique and enduring musical traditions.
This album is a musical tribute to the Master Musicians of Jajouka, featuring new performances and remixes created by western ‘master’ musicians, wishing to celebrate and support Jajouka’s rich musical and cultural traditions.”