Vannacht voltrok zich beneden m’n raam, aan de voet van de flat aan de overkant, zo’n modeloperatie van de moderne samenleving. Waarschijnlijk was er een gaslek. Eerst zag ik een wit dekentje over de straat, dat schuim moest zijn. En er waren mannen in regenpakken, auto’s van Liander en een graafmachientje dat een diepe kuil groef waar de halve nacht in gewerkt is. In de loop van de nacht was alles verdwenen en de straat weer gemaakt.
Hoe anders is het leven in de vluchtelingenkampen van Polisario – het front ter bevrijding van de Westelijke Sahara – over de grens met Algerije… Ik zag troosteloze beelden van afval, resten van muren en nu en dan een magere geit, die getuigden van een uitzichtloos leven van bittere armoe in de woestijn. Toch hebben de Sahrawi’s die er leven ondanks alles hun eigen muziek, en zelfs een eigen ‘muziekschool’!
In 1998 ondernamen vier Europese producenten een moeizame reis naar de Sahara, mĂ©t hun opnameapparatuur, om traditionele en hedendaagse muziek van deze Sahrawi’s op te nemen – het is de geuzennaam van de oorspronkelijke bewoners van de Westelijke Sahara. Zij trokken weg voor de invasie door Marokko in 1975 en vestigden zich in de Arabische Democratische Republiek Sahara. Of voerden samen met Polisario een guerrilla-oorlog.
De vier: LuĂŹs Delgado, Alberto Gambino, Zazie Wurr en Manuel DomĂŹnguez, reisden naar locaties in Algerije en brachten 14 dagen door tussen Rabouni, Dakhla, Es Semara – Sahrawi-vluchtelingenkampen – en voltooiden hun opnames in Madrid. Ze namen een aantal van de beste muzikanten uit de Westelijke Sahara op, en documenteerden de benarde toestand van de Sahrawi met foto’s en videobeelden.
Het resultaat was Sahrauis: The Music Of The Western Sahara, een album van drie cd’s, waaronder ‘A Pesar de Las Heridas’ (Ondanks alle wonden), liedjes van Sahrawi-vrouwen. EĂ©n van de tracks daarvan, La Sepultura (het Graf), staat ook op Desert Blues (dat ik al eens eerder besproken heb). Het wordt gezongen door de verder onbekende Teita Leibid, met de Spanjaard LuĂs Delgado op e-bow guitaar (hij is een van de vier producers).
Deze LuĂs Delgado wordt op het Muziekweb een van de meest veelzijdige musici in Europa genoemd:
“Hij is multi-instrumentalist, componist en producent en voelt zich thuis in uiteenlopende muziek-werelden; van Andalusische rock via oriĂ«ntaalse en etnische fusion tot traditionele en middeleeuwse muziek.
Delgado staat bovenal bekend als expert op het gebied van de authentieke muziek in Al-Andalus; de muziek die klonk in de periode dat de Arabieren in Spanje verbleven. Zijn specialisme in de Moorse cultuur vind je terug in zijn muziek. Delgado houdt ervan om de klank van originele Arabische instrumenten te mixen met ambient-geluiden die gemaakt worden op eigentijdse digitale instrumenten.”
Ik hoop nog op hem terug te komen.
Shake v/d Wake is kora speler Toumani Diabaté, een Malinese griot die wereldberoemd is geworden. Je hoort hem hier tijdens een live session met zijn zoon Sidiki, tijdens het festival van Glastonbury in 2014.
Onwillekeurig dacht ik dat ik Bach hoorde…