SHAKING LIFE

Deel III van ‘Journey to California’

Wat vooraf ging: Deel I The ‘Gates of Heaven’, Deel II ‘Almost trapped in a Bad Movie’

Mijn eigen Californian Dream begon pas toen ik, na een verblijf van enkele dagen in het huis van de gastvrije Filipijnse familie van mijn reisgenote Loida in Chula Vista – op een bewaakte compound aan de rand van San Diego – naar een hotel in de stad werd gedirigeerd.
Ik had het niet aan zien komen, het waren zorgeloze dagen geweest. Ik voelde me verbannen…
Wel ging de lieve tante Sylvia mee naar Hertz om me op weg te helpen, maar er waren honderd wachtenden voor ons… Uiteindelijk huurde ik in de buurt van m’n hotel een wijnrode Ford Focus – die zich ontpopte als mijn trouwe kameraad in ballingschap.

Ik moest bij ‘wijnrode Ford Focus’ denken aan ‘de man van de witte Subaru Forester’, die Haruki Murakami opvoert in De moord op Commendatore en daar op een schilderij wordt vastgelegd – weliswaar zonder gezicht… Maar waarom zou de autobezitter ook geen archetype kunnen zijn, zonder zwaard of glazen bol in de hand… 

Zo vertrok Hein in zijn wijnrode Ford Focus richting Sequoia National Park, op weg naar de reuzenbomen. Eerst reed ik dwars door Los Angeles, over een eindeloze reeks verhoogde snelwegen en fly-overs. Toen volgden de dorre vlakten rond Bakersfield…

Door de zon geblakerde velden – ook toen al – bij Bakersfield. Daar links staat ie…

Voorbij Bakersfield ging het 4000 voet omhoog, op naar de redwoods…

Ballad of the wine red Ford Focus

Up to the redwoods
four thousand feet high
I drove my Ford Focus
up to the sky

All the way the American Way (2x)

Had I ever know there
the hardships I would own
I surely had returned then
to San Diego downtown

All the way the American Way (2x)

In my wine red Ford Focus
I drove up to the sky
and never asked questions
never wondered why

All the way the American Way (2x)

‘Exotische berm met wijnrode Ford Focus’ – samen klommen we gestaag omhoog…

Na de ontmoeting met de reuzen van Sequoia National Park, reed ik verder noordwaarts.
Onderweg stopte ik bij een eenvoudige store om een cappuccino te drinken. Ik rommelde wat in de kofferbak en legde daarbij de sleutels even neer.
En sloot toen gedachteloos de klep…

Daar stond ik, in the middle of nowhere, afgesneden van de sleutel tot mijn gehele bezit…
In paniek rende ik de store binnen en deed er m’n verhaal. De vrouw achter de toonbank hoorde me aan en vroeg welk merk ik reed. Toen ik ‘Ford Focus’ zei, liep ze mee naar buiten en zag dat het raam op een kier stond. Zonder aarzeling wurmde ze haar arm naar binnen en kon net het dashboard bereiken, waar aan de kant van het raam een knop bleek te zitten – waarmee ze de kofferbak ontsloot…
Ik zag het met open mond aan – waar ik vervolgens rijkelijk haar koffie in goot. Ik was haar zo intens dankbaar…

Hier ontmoette ik m’n eerste beschermengel – en de daadkracht van Amerika…

Maar het kan ook heel anders uitpakken…

Toen ik voorbij de hoofdstad Sacramento op een dood punt belandde en niet meer wist hoe ik verder moest, liep ik weer zo’n ‘store’ binnen. Er was niemand te zien. Gelukkig zag ik een koffiehoekje met zelfbediening. Net toen ik wisselgeld uit het bekertje met munten wilde halen, kwam de storeholder binnen. Ze zag me met m’n hand in het bekertje en begon me op hoge toon van diefstal te beschuldigen… Stamelend probeerde ik het haar uit te leggen.

Buiten gekomen voelde ik me opnieuw verbannen en zat verloren in de wijnrode Ford Focus. Tot ik om me heen begon te kijken … en onderstaand tafereeltje zag. Dat bracht me weer tot bezinning…
Ik startte de auto en reed richting San Francisco, op weg naar de Pacific…

Totaal ontgoocheld zat ik daar: ‘Beware, this is America!’ Toch een beschermengel?

Aan de kust bij Half Moon Bay raakte ik aan de praat met Jerry, een gescheiden vrouw met een zoon van zestien, die daar zo maar voor m’n neus stond. Op een bankje gezeten, vertelde ze haar verhaal. Zoonlief had op het schoolplein een afvalbak in de fik gestoken, waardoor er een keet afbrandde. Het was een lijdensweg met de autoriteiten geweest, die leek te gaan uitmonden in de jeugdgevangenis … jeugdgevangenis??
Wel iets anders dan mijn koffiebekertje met munten…

Terug in Holland kocht ik luchtpostpapier. Ik heb nog een jaar lang met haar gecorrespondeerd – tot ze Jesus vond, toen hield het op.

Maarten Houtman spreekt in Het grote gemis over onze ballingschap (later zegt hij het begrip wat dramatisch te vinden en het liever ‘onze tussenperiode op aarde’ te noemen), dat we alleen in ballingschap het Grote Gemis kunnen voelen, niet in de hemel, niet in het paradijs.

“Dat hele gewone doen, wat we allemaal doen, ons hele leven door, krijgt alleen een andere dimensie als we ons bewust worden wat daarin plaatsheeft. Langs die weg gaan we op den duur voelen dat er iets anders is wat dat doen een zin geeft, veruit boven alles wat we bedenken kunnen in deze wereld. En op dat moment begint er eigenlijk een nieuw leven. Terwijl we heel gewoon ons leven van alle dag leven, met zijn vreugden en zijn bekommernissen – ons verbinden met iemand, weggaan, relaties aangaan, relaties verlaten – gaan we ontdekken dat er, behalve al datgene wat we ervan verwachten, wat wel of niet helemaal vervuld wordt, iets totaal anders is wat zich tegelijk met alles wat we al kennen voltrekt.”
Het grote Gemis. Sessie april 1993, maandagmorgen.

Toen ik, rijdend in mijn wijnrode Ford Focus, aan het eind van m’n tocht, … van mijn Latijn, nabij San Luis Obispo in een flits de Stille Oceaan zag, hield op datzelfde moment de wereld haar adem in en voelde ik de voorlopigheid, die als een ontroering door me heen trok.

De gezusters Müller, met mijn moeder bovenaan.

I

“God ziet alles,” zeiden ze vroeger bij mij thuis.
Dat sloeg dan meestal op dingen die je voor je ouders verborgen probeerde te houden. Dus vanzelf werd God die boeman die met hen samenspande en dan aan het eind van je leven ook nog eens wat voor je in petto had.
Eigenlijk een vreemde manier van zeggen, een vreemde voorstelling van zaken: iets of iemand die alles ‘ziet’… Want het sloeg natuurlijk ook op je gedachten, het aller intiemste, meest verborgene hoekje dat je hebt. Dus stel je voor dat die ‘zichtbaar’ zouden zijn…

Nadat ik enige tijd bij Maarten Houtman ‘gezeten’ had en hem mijn volledige vertrouwen gegeven had, riep ik hem soms thuis in mijn wanhoop aan. Dan ging niet lang daarna de telefoon.
Als ik opnam was het heel even stil, dan klonk een zachte stem: “… met Maarten.”

Je maakt het mee, je ziet het gebeuren … en merkt dat het klopt, dat weet je gewoon. Toch doet het je wereld kantelen…
Maar je hebt CONTACT, er is iemand die je ziet, die je hoort, die voor je klaar staat.
Ondanks jezelf levert het een gevoel op dat het kan … dat het bijna zo hoort, dat niets het in de weg staat. Toch vind je het natuurlijk een beetje eng…

Dat zoiets je overkomt, komt natuurlijk niet uit de lucht vallen, op een of andere manier was je ervoor geprepareerd (zeg ik nu). En je hebt er onopzettelijk misschien wel een beetje op toegewerkt.
Ik moet dan gelijk denken aan mijn toenmalige fascinatie voor de boeken van Carlos Castaneda, waar ik me op wierp toen ik alle vertrouwen in de academisch psychologie had verloren en mijn studie na jaren afbrak. Zo’n meester te hebben als die Yaqui Don Juan… A path with a heart…

Ik had in die jaren weinig meer om voor te leven, ik had bijna alle contact met m’n lichaam verloren en leefde als een spook. Alleen Klaaske hield me op de been.
Op een nacht voelde ik dat ik m’n lichaam aan het verlaten was en zag lichtwezens die mij wenkten… Maar iets in mij wist dat ik terug moest, dat er iemand van me hield en op mij wachtte…

Zo zag mijn wereld eruit aan de vooravond van onze ontmoeting met Maarten.
Gestaag begon ik weer van het leven te genieten…
We werden bij Maarten en Hanna te eten gevraagd. We stonden wat vroeg op de stoep en toen Hanna opendeed klonk het: “De eersten zullen de laatste zijn…” We kregen draadjesvlees voorgeschoteld, wij, als strenge vegetariërs… Heerlijk was het!

Intussen bleef Maarten als een zorgzame vader over me waken. Als hij lesgaf in de Kosmos wist hij dat ik daar in onze woonboot door het raam naar het water zat te staren en parkeerde hij zijn auto zó op de brug bij de Montelbaanstoren – we woonden op de Binnenkant in Amsterdam, precies tegenover waar nu de Kanzeon Sangha is – dat ik hem kon zien.
Verbeelding? Ik was de verbeelding voorbij, er was alleen nog een absoluut vertrouwen. Ik had ook nog een heel leven te gaan, voor alles wat ik meegemaakt had en niet begrepen had…
Tot dan toe was mijn enige – naar ik steeds meer begon te begrijpen: dodelijke – wapen mijn voortdurende analyse van alles wat ik meemaakte. Dat was mijn ingekankerde manier om ‘problemen op te lossen’ – als een Münchhausen die zichzelf aan zijn haren uit de baren wil redden…

En daar zit je dan op je bankje, bij Maarten op de Zen-zolder, en hoort: “Ga terug naar je adem, voel je lichaam…”
Wat een eindeloze weg… Dat vertrouwen in hem was ook wel broodnodig…

Gedachten bij de honderdvijftiende geboortedag van Geertruida Cornelia Müller, mijn moeder.

Mijn moeder in ‘het huis op de Mookerheide’, betrapt door de fotograaf. Na de dood van mijn vader kon ze daar geen kant op – ze reed geen auto – en verhuisde naar Bussum, in de buurt van haar kinderen. Voor de rest maakte ze moeilijk contact. Ze was fel, kritisch en ontactisch, ik heb veel moeite met haar gehad. Maar ze had een goed hart.

Mijn ouders aan zee, rond 1960. Een ‘Family of Man’ foto, die de voorkeur kreeg boven veel kiekjes. Zo heb ik ze nu eenmaal meegemaakt, die vijftien jaar van heerlijke strandvakanties, te midden van het harde werkende leven – dat welvaart opleverde, maar bij mijn vader ook stress, naast een zekere voldoening. De foto is van Jan Zijlstra, vriend van mijn broer Meino, die toen meeging op vakantie.

“Journeys bring power and love back into you. If you can’t go somewhere, move in the passageways of the self. They are like shafts of light, always changing, and you change when you explore them.” 

Rumi Jalal ad-Din Muhammad Rumi, 30.09.1207 – 17.12.1273

Met dank aan Klaaske, die me met dit citaat wilde troosten in mijn heimwee naar het verre reizen – ik zei dat ik gelijk de terminals al voor me zag…
Waar Lene op inspeelde met de sfeerbeelden van de ‘Departures’ van deze Spinvis:

Gelijk helemaal in de stemming met deze schachten van licht, kwamen bij mij de beelden boven van mijn laatste verre reis:

[klik en vergroot (dat geldt voor allemaal)]

Uit mijn PowerPoint presentatie ‘Journey to California’

En hier is de Flying Dutchman himself:

“Dedicated to our old friends and colleagues Graham Tredgett and Ina Bot who both departed so early from their shallow place under the sun. We pray it will be permitted them to live under the same roof on the yonside.”

Waarop ik dit wat mysterieuze gedicht liet volgen:

When chaos returns
kosmos reflects
an unanswered question:
“Were we that innocent?”

When all starts anew
it’s just for the sake
of an unanswered question:
“Were we that innocent?”

When our world will explode
the echo rolls on
of an unanswered question:
“Were we that innocent?”

When our world is on fire
the thing to remain
is the burning question:
“Were we that innocent?”

Thuisblijven lijkt minder dramatisch – hoewel daar de muggen weer op de loer liggen…

Critici zijn uiterst kritisch over het boek – dat is dan ook hún beroep.

Op dit moment lees ik Haruki Murakami’s laatste werk: Romanschrijver van beroep – de grote meester die met een bespiegelende én analyserende blik kijkt naar zijn noeste arbeid van tientallen jaren, zijn tientallen romans, en de procedé’s die hij al doende daarvoor ontwikkeld heeft.
Hij vertelt ook weetjes, zoals dat hij ‘tweeënhalve schermpagina’s op z’n Mac’ per dag schrijft (tien pagina’s ruitjespapier voor Japanse tekens). En dat doet hij met een ijzeren regelmaat – niks ‘inspiratie’ of ‘geen inspiratie’, gewoon als een lopendebandwerker die tien pagina’s per dag. ‘Anders raak je uit je ritme,’ zegt hij – ritme, muziek, is voor hem het sleutelwoord. Murakami staat niet voor niets bekend als jazzliefhebber (hij en zijn vrouw runden als studenten samen een jazzcafé). En in zijn laatste roman, De moord op Commendatore, komt ook de klassieke muziek (opera’s!) uitgebreid aan bod.

Gurdjieff, Musique pour le mouvement n° 32 des ‘39’, gespeeld door Alain Kremski. Betoverende muziek…

Dus, waarde lezer, bereidt u voor op een blog post per dag… 😀
Maar, hoe boeiend ik het ook vind wat Murakami vertelt, ik zou me daar niet aan willen spiegelen. Een blog is sowieso een heel andere materie dan een roman. Alleen al omdat een ‘post’ direct refereert aan eigen belevenissen – terwijl Murakami het heeft over de ‘ladekast met opgeslagen waarnemingen en herinneringen’, waar hij in opslaat wat hem opvalt, en waar hij dan later uit put.

Maar er is een ander aspect aan zijn schrijverschap, aan zijn bestaan überhaupt, waar hij me wel degelijk persoonlijk raakt … en aanmoedigt! Daarover komt hij te spreken in hoofdstuk 7, dat heet Op-en-top een individuele en lichamelijke bezigheid.
Wat hij daar zegt, raakt ook de kern van de stormen van kritiek die hij vaak krijgt – en die met deze autobiografie bijna ontploft. Dat hij namelijk een oersaaie vent zou zijn, die op geen enkele manier past bij het beeld dat ’men’ van een grote schrijver heeft: excentriek, uit de band springend, zeg maar het type Hemingway en Wolkers:

“In elk geval biedt ik aan iedereen die van een schrijver verlangt dat hij beantwoordt aan dat ‘ideaalbeeld van buitenissigheid’ mijn oprechte verontschuldigingen aan, maar ik herhaal nogmaals: voor mij is maathouden op lichamelijk vlak onontbeerlijk om romanschrijver te blijven.”

Murakami schreef een essay over zijn grote liefde voor hardlopen: Waarover ik praat als ik over hardlopen praat. In Romanschrijver van beroep zegt hij dat hij dat vijf uur achter het scherm zitten per dag – en met zo’n dikke pil van hem soms drie jaar lang – alleen maar kan volhouden door met een ijzeren discipline, of liever gezegd, uit liefde voor het vak en voor het leven, dagelijks te trainen. Dan volgt deze passage, waarin hij ons zijn ware ‘Zen mind’ laat zien, en mij in het hart raakt:

“Volgens mij is in ieder geest een zekere chaos aanwezig. Hij zit in mij en hij zit ook in jou. Het is niet iets wat je voortdurend concreet, in zichtbare vorm naar buiten moet brengen in het echte leven. Je loopt er dus niet mee te koop bij anderen, met een houding van: ‘Kijk eens wat een enorme chaos in me heerst.’ Als je in contact wilt komen met je innerlijke chaos, moet je gewoon stilletjes in je eentje afdalen naar de bodem van je bewustzijn. De chaos die we onder ogen moeten zien, de ware chaos die het waard is goed onder ogen te zien, bevindt zich precies daar. Hij houdt zich daar schuil, vlak voor je neus.
Wat je nodig hebt om dat waarheidsgetrouw en eerlijk onder woorden te brengen, is stilzwijgend concentratievermogen, onvermoeibare volharding en een bewustzijn dat in bepaalde mate tot een stevig systeem is gemaakt. En om die eigenschappen op een constant niveau te houden, heb je fysieke kracht nodig. Deze slotsom mag dan waarlijk oninteressant en letterlijk prozaïsch zijn, het is mijn fundamentele opvatting als romanschrijver. En of ik er nu kritiek of lof mee oogst, of ik nu rotte tomaten naar mijn hoofd krijg gesmeten of mooie bloemen toegeworpen, voor mij is die manier van schrijven – en ook die manier van leven – hoe dan ook de enige mogelijke.”

Sorry voor het lange citaat, maar ik dacht: het is de moeite waard.

Nou, mensen, en dan nu muziek om lekker op te shaken: Byzance van Nguyen Le en Dhafer Youssef. Een goede  Shake Wake !

  Voor Aloys  

Mijn goede vriend Aloys is thuis in heel Nederland. Waar je ook verzeild raakt, hij weet je direct te vertellen wat de locale bezienswaardigheden zijn, waar het gezelligste café is en welke routes je moet lopen – een ervaring van tientallen jaren eropuit, soms ieder dag, met de trein wandelend of met de fiets. Waarbij hij, als een veldheer, met een grote systematiek zijn tochten uitzet. En zo het net rond het onbekende steeds strakker aantrekt…
Hij besloot deze zomer – na de Noordkaap, Rome en Santiago de Compostella, ondermeer – niet in Engeland te fietsen maar in Nederland te blijven, waarbij hij volgens zijn laatste bericht nu ter hoogte is van zijn geboorteplaats Weert. Mijn vakantieverblijf Vielingsbeek is voor hem bijna voorouderlijke grond…
Na de aflevering ‘Aan de Vierlingsbeek – dag 2’ kreeg ik dan ook prompt een mailtje met deze tips:

• Het café met lindebomen tegenover het station. 
• De zoete en zure pasweiden nabij Vierlingsbeek.
• De jeneverbesstruiken op de Boshuizerbergen.
• Het kapelletje bij Smakt.

St. Josef? Patroonheilige van de maagden? O, wacht even, dat was de vader van Jezus, de bruidegom van de Heilige Maagd Maria! En natuurlijke is hij ook patroonheilige van de timmerlieden, met als feestdag 19 mei. “En sinds 1955 wordt daarnaast op 1 mei een facultatieve gedachtenis van Sint-Jozef gevierd (Jozef als arbeider).” (Wikipedia)

‘De Hamer’, hart voor beton – de fabriek waar mijn vader jaren gewerkt heeft…

Nu weer thuis achter m’n computer, koester ik, na deze horreur, des te meer de hordeur van mijn balkonnetje, waar nog geen knut doorheen komt (hij is dan ook geleverd door de firma ‘Ho mug!’).

En … dat balkonnetje geeft mij niet alleen het zonnetje, maar ook de muziek … en, niet te vergeten, good ol’ moon:

Midzomermaan

Als  Shake v/d Wake  Armin van Buuren’s ‘Vision’

Mijn fietstocht van 19 juni, zoals de Google Maps Timeline die vastlegde

Hoewel ik vandaag 14 kilometer afgelegd bleek te hebben, was de ‘gevoelsafstand’ minstens 25 km – mede gezien het ploegen met de fiets over de zandweg langs het Smakterveld. Hieronder zie je h’m lopen:

Loobeek en Smakterveld [klik om te vergroten]

Ik kwam documentatie tegen van de KNNV Vereniging voor Veldbiologie over ‘Loobeek en Smakterveld’ – een indrukwekkend stuk vakwerk, met prachtige foto’s van flora en fauna in het gebied. Daarin las ik over de Loobeek:

Er staan ook een paar prachtige plaatjes met een historische reconstructie (?) in het excursie verslag:

[klik om te vergroten]

Maar ik fietste verder, ik wilde de Maas zien…
Nou, dat lukte – zie onder.

Vandaag aan de Maas bij Vierlingsbeek [klik om te vergroten]

Vlak om de hoek vaart de pont Vierlingsbeek-Bergen, waarmee je voor € 2,20 je met auto en al naar Limburg kunt laten overzetten…

Aan tafel in de Gemeentebossen Vierlingsbeek

En het was nacht geweest. Op de nieuwe dag ontwaakte ik in de Gemeentebossen Vierlingsbeek. Plechtstatig stonden daar zes lege stoelen rond een tafel, als ware ze voor koning Arthur en zijn Tafelronde zelf.
Mij schoot de slogan te binnen: ‘als deelnemer aan de Huiskamergroep had dit ook jouw Zevendaagse sessie kunnen zijn…’

Mijn literatuur hier is ‘Een lekker stukje’ – begrijp Marten Toonder niet verkeerd, dit betreft natuurlijk een stukje van journalist Argus in de Rommeldambode. Waar het over gaat? Over het Vol-ledig maken…

‘Het betreft een duister geval,’ verklaarde commissaris Bas tegenover doctorandus Zielknijper, ‘ik zit achter een verdachte aan, die vernietigend optreedt. En dat komt omdat hij leeg is. Helemaal leeg, zodat hij wervelwinden maakt.’
‘Kom, kom,’ sprak de geleerde. ‘U overdrijft, mijn waarde. “Leeg” is een woord dat wij in de zielkunde nauwelijks toepassen. De symptomen die u noemt, doen mij eerder denken aan de zogenaamde gespleten persoonlijkheden die ik tegenwoordig veel aantref. Gevallen van schizofrenie; vroeger dementia praecox genoemd. De oorzaak ligt meestal…’
‘Een moeilijke jeugd, wil ik wedden,’ onderbrak de heer Bas. ‘Ja, ja; ik weet er alles van. De jeugd moest afgeschaft worden; dat zeg ik ervan.’

Ik had mijn verblijf hier gisteravond ingewijd met een eenzaam glas wijn: