Les Cercles

Hanna Mobach maakte in 1993 deze stele voor het graf van mijn moeder en noteerde daarop haar jaren: 1904-1993. Een voldragen leven, kun je zeggen.
Onze levens verlopen volgens kosmische wetten. Wij pijnigen onze hersens met vragen, maar eigenlijk is er geen ‘waarom’: het gaat als het gaat. Maar als je goed kijkt kun je wel de samenhang zien, en dat is al voldoende antwoord: kijk hoe het samenkomt, hoe het moment zich uitbreidt over alle werelden, over alle betekenissen, zinderend van intensiteit.
Gisteravond zag ik op de tv een meisje dat zat te treuren om haar moeder, die was doodgeschoten door een IS-kindsoldaat. Hij doodde ook haar zusje … omdat ze een rokje droeg. 
‘De etter’ – zoals het meisje de kindsoldaat noemde – had geroepen dat ze niet mocht huilen en haar vervolgens in haar arm geschoten.
Nu zat ze in een kamp naast een oude man, die vertelde dat ze al dagen aan het huilen was…
Leed lijkt ons wreed, dof en zinloos, zeker als het uit onze eigen wreedheid voortkomt… Elke samenhang lijkt verdwenen, er is slechts de botte bijl. 
Het enige wat je kunt doen is het aanschouwen en voelen dat het je raakt.
Zou er dan toch een samenhang zijn?
Later in de nacht was er een glimp van de samenhang. Een hint bracht me buiten op het balkon, met de iPod om m’n nek. Ik zag daar de volle maan laag boven het naburige flatgebouw staan, precies in het midden. Er was nog maar weinig tijd te verliezen alvorens ze daar onder zou gaan.
Al shakend schotelde de iPod ‘shuffle’ me deze afspeellijst voor:
  • Musique pour le mouvement n° 3 des _39_  van Gurdjieff door Alain Kremski
  • Parvaz uit ‘Silent City’ van Kayhan Kalhor & Brooklyn Riders
  • Amour Divin uit ‘Mystic’ van Abed AzriĂ©
  • Étude nr. 8 uit ‘Glass/Steel: NYU Plays Philip Glass’ van NYU Steel

De klanken, de titels, de lengten, het was Ă©Ă©n grote samenhang. De koperklanken van Étude nr. 8 luidden de maan uit, precies bij de laatste tonen verdween zij over de rand van mijn horizon.
En wat daarna volgde?
Les Cercles – het laatste, gelijknamige nummer van Gurdjieff-De Hartman: ‘Les Cercles, Vol 9’ – muziek die zo zachtjes begint, dat mijn gebrekkige oren (gelukkig) alleen maar stilte hoorden.

Voor mij op dat balkon, onder die volle, naar de einder neigende maan, was het alles een wonder van zinvolheid en vervulling. En ik was het leven zĂł dankbaar, dat het niet meer kapot kon toen ik vroeg in de ochtend als mantelzorger moest uitrukken wegens een noodgeval. Een situatie die mij raakte…

Nog even de shake-muziek van gisteravond 12 april, The Touré-Raichel Collective met Alem: